Pencak, Seni Beladiri Buhun Warisan Karuhun, Jawara-Jawara Silat sunda

Silat, Pencak Silat, atanapi Pencak mun cek urang Sunda, mangrupi salah sahiji seni beladiri asli Indonesia. Kusus urang Sunda, salain Pencak oge sering nyebatna teh ulin (permainan : bhs Indonesia). Di Tatar Sunda khususna, seueur pisan paguron-paguron silat nu mangrupikeun warisan karuhun jeung jawara-jawara Sunda buhun nu geus kaceluk ka awaun-awun kawentar ka janapriya.

Baheula mangsana jaman penjajahan Walanda jeung Jepang, ieu paguron-paguron silat teh mineung jadi bebentengna rahayat Indonesia di Jawa Barat ti kamurkaan bangsa deungeun. Kahebatan jawara Sunda teh tos kabeja ka unggal nagara, malah cek beja nu beunang dipercaya mah Si Pitung oge nu pituin jawara Betawi eta teh diajar silatna ku jawara Sunda nu ngagem ulin Cimande.

Silat Cimande, memang eta salah sahiji ulin buhun nu pang kahotna di Tatar Sunda. Kiwari, ulin Cimande teh cenah mah geus kabagi dina sababaraha ratus kembang termasuk nu dikembangkeun ku Si Pitung di wewengkon Betawi. Sakawitna Cimande teh aya tilu kembang nyaeta Sera atawa aliran Monyet, Pamacan nyaeta aliran Maung, jeung Trumbu alias tarung iteuk (pertempuran tongkat). Silat Cimande ieu dipupuhuan ku Mbah Kahir dina tungtung tahun 1700.

Mangsa kiwari, seueur oge jawara-jawara Sunda nu ngadegkeun paguron-paguron silat, sapertos Pak Sopyan ngadegkeun Paguron Silat TTKDH, di Cibuntu Ciampea. Sanajan kaasup paguron nu anyar, tapi ieu paguron teh geus seueur anu walajar

Nyaritakeun para jawara jeung paguron silat nu aya di Tatar Sunda mah moal angeus tujuh poe tujuh peuting oge, kusabab loba pisan para jawara jeung jago silatna. Apanan carita Brama Kumbara jeung Si Rawing teh nyaritakeun para jawara ti Tatar Sunda. Sanajan eta carita rekaan tapi pasti aya benerna oge, da moal aya catur mun tampa bukur.

Kahebatan para karuhun jeung jawara Sunda teh geus kabuktikeun dina mangsa jaman Pajajaran atawa Karajaan Sunda. Pajajaran teh hiji-hijina Karajaan di pulo Jawa anu teu bisa dielehkeun atawa ditalukeun ku Majapahit baheula. Matak oge, moal aya ngaran jalan Hayam Wuruk jeung Gajah Mada di puseur dayeuh Jawa Barat sapertos Bandung, Bogor jeung kota-kota nu sejena.

Jawa Barat salaku bumi Siliwangi, memang beunghar pisan ku jawara jeung paguron-paguron silat nu jurus-jurusna matak pikareueuseun kana manah dulur salembur, tapi matak seber kana hate bangsa deungun. Pan urang Sunda mah ngabogaan Sima Aing Sima Maung tea, eta sima teh minangka warisan ti karuhun-karuhun urang teuteureuh Hyang Prabu Siliwangi mangsa baheula. (Soga abdulrojak)